Wpływ pandemii na NGO

Pandemia wpłynęła na życie każdego z nas i nierzadko uniemożliwiła realizację planów. Nie ma żadnych wątpliwości, że sytuacja epidemiologiczna na świecie odcisnęła swoje piętno na funkcjonowanie różnych instytucji. Po roku funkcjonowania w pandemii, liderzy organizacji różnie oceniają jej skutki. Większość uważa, że pandemia miała negatywny wpływ na funkcjonowanie organizacji. Rok 2020 określają jako trudny, a dodatkowo wielu z nich mówi, że nie udało im się zrealizować planowanych wydarzeń. Pojawiają się również głosy, że pandemiczny kryzys z jednej strony zahamował rozwój, jednak z drugiej strony, dzięki niemu pozwolił „złapać wiatr w żagle” i pokazał nowe możliwości.

Negatywne skutki pandemii

Na podstawie badań organizacji pozarządowych w roku 2020/2021 można wyciągnąć kilka wniosków. Przede wszystkim pandemia najmocniej zahamowała rozwój i działania organizacji zajmujących się sportem, turystyką, rekreacją oraz kulturą i sztuką. Wiele planowanych wydarzeń nie mogło się odbyć z powodu różnych ograniczeń, a przeniesienie działań do świata wirtualnego było często niemożliwe. Negatywne skutki pandemii dotknęły również małe i średnie organizacje, które miały trudności w realizacji swoich planów. Z badania wynika jednak, że ponad połowa organizacji była w stanie realizować większość lub wszystkie swoje działania – choć bardzo często musiały one odbywać się w innej formie (np. online). Choć praca zdalna przyniosła korzyści w niektórych przypadkach, to ponad 40% organizacji nie było w stanie dostosować się do zmian, głównie z powodu specyfiki ich działań.

Nowe wyzwania i perspektywy dla NGO

W obliczu pandemii odkryliśmy nowe, kreatywne rozwiązania, które początkowo mogłyby wydawać się niemożliwe. Wiele organizacji nie tylko eksperymentowało z wirtualnymi działaniami, ale także zobowiązało się kontynuować te inicjatywy po zakończeniu kryzysu. Wykorzystywanie nowoczesnej technologii pomogło dotrzeć do szerszego grona odbiorców i pomogło zwrócić uwagę na istotę działań podejmowanych przez daną organizację. Pandemia ujawniła również nowe problemy i potrzeby, co skłoniło wiele osób do zaangażowania się w pomoc innym. Zostały podjęte nowe inicjatywy – szczególnie na początku pandemii, kiedy to osoby starsze były najbardziej narażone na zarażenie koronawirusem. W szczególności na początku pandemii, gdy osoby starsze były najbardziej narażone, wiele organizacji podjęło inicjatywy wspierania ich w codziennych obowiązkach, takich jak robienie zakupów.

Przykłady nowych działań podejmowanych w trakcie pandemii

Zatem jakie inicjatywy organizacji pozarządowych miały w tym czasie szansę rozwoju? Sprawdźmy!

• Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu

Problem ten dotyczy szczególnie dzieci i młodzieży, które nie miały możliwości uczestniczyć w zajęciach ze względu na brak odpowiedniego sprzętu czy dostępu do Internetu. Problem dotykał również instytucji, które przez pandemie nie mogły organizować spotkań edukacyjnych np. domy kultury, biblioteki.

• Wsparcie i pomoc psychologiczna

Te kwestie stają się kluczowe w dzisiejszej rzeczywistości, szczególnie wtedy, gdy nie mogliśmy wychodzić i spotykać się z bliskimi. Pandemia nie sprawiła, że inne problemy zniknęły, a w wielu przypadkach stanowiła przyczynę dodatkowych wyzwań, takich jak utrata pracy. Wsparcie organizacji dla tych, którzy borykają się z trudnościami, okazało się nieocenione. Pomoc psychologiczna często pozwoliła spojrzeć na sytuację z nowej perspektywy, uświadamiając nam, że nie jesteśmy sami w naszych problemach.

• Działania informacyjno-edukacyjne

Były one niezwykle potrzebne, szczególnie na początku pandemii pojawił się duży chaos i dezinformacja w społeczeństwie. Wtedy organizacje zaczęły organizować działania informacyjno-edukacyjne online, stanowiące jeden z pierwszych kroków ku przeniesieniu działań w przestrzeń wirtualną. Organizacje dążyły do niwelowania fałszywych, niesprawdzonych komunikatów poprzez inicjowanie różnego rodzaju zdalnych spotkań, gdzie zapraszani byli m.in. lekarze pracujący na oddziałach covidowych, którzy opowiadali o sytuacji, w jakiej się znajdujemy na podstawie własnych doświadczeń.

• Organizowanie pomocy doraźnej

W ramach działań pomocowych, niektóre organizacje skupiły się na wsparciu osób starszych oraz innych, znajdujących się w grupie wysokiego ryzyka. Wiele stowarzyszeń i fundacji podjęło się szycia maseczek, a także dostarczaniem środków higienicznych czy dezynfekcji. Niektóre z nich podjęły się zbierania funduszy, które następnie trafiały do osób dotkniętych skutkami pandemii.

• Wsparcie służby zdrowia

Solidarność, która wyłoniła się w trakcie pandemii, szczególnie zaznaczyła się w docenieniu trudu pracowników służby zdrowia. Uświadomiono sobie, że w tym szczególnym czasie personel medyczny potrzebuje dodatkowego wsparcia. Przykładowo jedna z organizacji podjęła się przygotowania zbiórki środków finansowych, które zostały przeznaczone na zakup materiałów zabezpieczających personel medyczny przed ryzykiem zakażenia.

Wpływ pandemii na NGO – podsumowanie

Wpływ pandemii na ludzi jest zróżnicowany. Dla jednych praca zdalna stała się szansą na elastyczność, podczas gdy inni tęsknią za tradycyjnym stanem rzeczy. Podobne podziały obserwujemy w ocenie funkcjonowania organizacji pozarządowych.  Mimo negatywnych skutków pandemii większość z tych podmiotów dostrzega nowe perspektywy i alternatywne sposoby dotarcia do swoich odbiorców, których nie planują porzucać po zakończeniu kryzysu. Przykładem jest Stowarzyszenie LEVEL UP, którego początki działalności przypadły właśnie na okres wybuchu pandemii. Wydawać by się mogło, że ta sytuacja stanowczo zahamuje możliwości rozwoju, lecz stało się zupełnie odwrotnie! Dzięki determinacji i współpracy osób zaangażowanych w tę inicjatywę udało nam się w dalszym ciągu realizować ważne projekty społeczne, rozwijać poszczególne zespoły i rekrutować nowych wolontariuszy – a to wszystko w zdecydowanej większości w formie zdalnej! Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, czym się zajmujemy, zajrzyj tutaj! 

Autorka: Jolanta Pijanowska

Korekta: Kinga Terech

Bibliografia:
1. Beata Charycka, Marta Gumkowska, Rok w pandemii – Raport z badań organizacji pozarządowych 2020/2021, Stowarzyszenie Klon/Jawor,