Hinduizm a ekologia

Tysiące lat historii, bogactwo filozofii i głęboka więź z naturą – hinduizm, jedna z najstarszych i najbardziej złożonych religii, ukazuje człowieka nie jako dominującego nad środowiskiem, lecz jako integralną jego część. W jaki sposób hinduizm inspirować może nasze działania na rzecz ochrony przyrody? Przeczytaj nasz artykuł i poznaj związek między hinduizmem a ekologią. 

Przyroda w hinduizmie – podstawowe założenia

Hinduizm jest religią niezwykle złożoną i niejednorodną. Można jednak wskazać kilka elementów, które łączą wszystkich jej wyznawców. Są to fundamentalne założenia, które sprawiają, że hinduizm jest dzisiaj uważany za jedno z najsilniej związanych z ekologią wierzeń na świecie. W centrum każdego z tych fundamentów stoi przekonanie o dążeniu do harmonii świata i świętości natury.

Dharma 

Dharma jest terminem odnoszącym się do natury świata, a także podtrzymywania w nim stałego porządku. Narzuca on na człowieka obowiązek postępowania zgodnie z jego miejscem w świecie (stanem) i zasadami moralnymi. Dharma obejmuje zarówno powinności związane z własnym rozwojem duchowym człowieka, jak i te obowiązujące go wobec społeczeństwa i natury. 

Samsara

Koncepcja samsary, czyli cyklu życia, śmierci i reinkarnacji, stanowi fundamentalny element hinduistycznej wiary. Ufa się, że istoty przechodzą przez kolejne wcielenia, doświadczając różnych form życia w zależności od swojego postępowania. Ta koncepcja nakłada na ludzi odpowiedzialność za wszelkie podjęte działania, zarówno wobec ludzi, jak i całego środowiska naturalnego. 

Karma

Z samsarą nieodłącznie związane jest pojęcie karmy – zasady przyczyny i skutku. Według niej wszystkie podjęte działania, zarówno dobre, jak i złe, mają bezpośredni wpływ na przyszłe losy człowieka. Co ważne – nie tylko w tym życiu, ale także w przyszłym. Dobre uczynki nie pozostają bez nagrody, a złe bez kary. Świadomość tak poważnych konsekwensji własnego postępowania na wskazuje na potrzebę szacunku i troski o wszystkie formy życia.

Hinduizm a dzisiejsze wyzwania ekologiczne

Hinduizm, jako jedna z najstarszych i najbardziej złożonych religii, wnosi unikalny wkład w dyskusję na temat dzisiejszych wyzwań ekologicznych. W obliczu zagrożeń takich jak zmiany klimatyczne, utrata bioróżnorodności i zanieczyszczenie środowiska, nauki i praktyki hinduistyczne mogą stanowić inspirację dla podejmowania działań na rzecz ochrony planety.

Hinduizm a zmiany klimatyczne

Zasady wierzeń hinduistycznych uświadamiają, że to właśnie my jesteśmy odpowiedzialni za kondycję planety i postępujące zachwianie jej naturalnej harmonii. Jest to pierwszy i najważniejszy krok do podjęcia prawdziwie skutecznych działań proekologicznych. 

Hinduizm a utrata bioróżnorodności

Założenia hinduizmu uświadamiają, że wszystkie istoty są ze sobą nierozerwalnie połączone, a bioróżnorodność jest fundamentem życia na Ziemi. Z tej perspektywy jej utrata jest więc poważnym naruszeniem równowagi i harmonii przyrody, a tym samym zagrożeniem dla całego ekosystemu – w tym ludzi.

Hinduizm a zanieczyszczenie środowiska

Podkreślenie świętości przyrody i szacunku dla wszystkich form życia są podstawą wierzeń hinduistycznych. Zanieczyszczenie środowiska jest natomiast poważnym naruszeniem tych zasad, oznaką niedbałości i braku należytej troski. To także zaprzeczenie głębokiej więzi, jaką człowiek powinien mieć z otaczającym go światem, ignorując konsekwencje własnych działań dla innych form życia oraz dla samej planety.

Hinduizm a ekologia – cenne wskazówki do budowy zrównoważonej przyszłości

Jeśli mielibyśmy wskazać Ci jedno najważniejsze przesłanie płynące z tego tekstu, byłoby ono dość krótkie. Brzmiałoby tak: ekologia w hinduizmie opiera się na głębokim szacunku do środowiska naturalnego, którego sami jesteśmy częścią. Wszystkie nasze działania wpływające na przyrodę mają też ogromny wpływ na nas samych – na nasze zdrowie i życie, na naszą teraźniejszość i przyszłość. Zachowanie tej myśli z tyłu głowy może prowadzić do harmonijnego współistnienia z naturą oraz budowy lepszej przyszłości dla nas wszystkich.

Wpis stworzony w ramach projektu Feel Good realizowanego z programu Erasmus+ ze środków Unii Europejskiej.