Marginalizacja osób starszych



4 lutego, 2023



Czy zauważyłeś/-aś kiedyś, że twoja babcia lub ktoś z napotkanych starszych ludzi jest samotny? Unika nowinek technologicznych, wspomina często swoich zmarłych znajomych lub myśli o nieuchronnej śmierci? Jeśli tak to podana wyżej osoba lub osoby mogą być dotknięte tzw. marginalizacją – czyli wykluczeniem z życia społecznego.

Zjawisko marginalizacji jest stosunkowo nowe. Jeszcze nie tak dawno osoby w podeszłym wieku cieszyły się szacunkiem wśród młodszych ze względu na swoje doświadczenie i mądrość życiową. Czasy jednak się zmieniły. Współcześnie młodzi ludzie nie słuchają rad starszych i nie korzystają z ich doświadczenia. Młodzież twierdzi, że rady babci czy dziadka nie są aktualne.

Występuje, gdy osoba w podeszłym wieku, która należy do danej społeczności, nie ma możliwości na prawidłowe funkcjonowanie w niej. Zjawisko to nie jest spowodowane jej wolą czy chęcią, ale zewnętrznymi przeszkodami. Marginalizacja osób starszych występuje znacznie częściej, niż mogłoby nam się wydawać. Oznacza ono, że starsi ludzie nie mogą uczestniczyć w życiu społeczeństwa, gdyż nie ma potrzebnej im infrastruktury miejskiej, pomocy społecznej czy też wielu innych rzeczy.

Wykluczenie społeczne starszego pokolenia

Przyjmuje się, że starość następuje około 60 roku życia i w związku z tym następuje marginalizacja. Izolacja na rynku pracy seniorów jest często spowodowana obawą młodych ludzi przed konkurencją na rynku pracy i zajmowanie miejsc pracy przez ludzi starszych. Powszechnym stereotypem jest, że ludzie starsi nie muszą już pracować, nie potrafią korzystać ze współczesnej technologii. Osoby starsze uważają zaś, ze względu na ich stan zdrowia nie będą mogli, potrafili być pełnowartościowymi pracownikami. Zauważyć należy też, że pracodawcy częściej dokształcają młodszą kadrę niż ich.

Innym problemem są relacje rodzinne

Dziadkowie i babcie mają problem z komunikacją, spowodowaną różnicą pokoleniową. Do tego często dochodzą często problemy ekonomiczne – brak pieniędzy na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych czy uzależnienie ekonomiczne od członków rodziny.

Rynek konsumentów

Seniorzy są obywatelami, którzy częściej padają ofiarą oszustw i nieuczciwości przedsiębiorców. Przykładem mogą być ludzie, którzy udają, że są dotychczasowymi dostarczycielami energii czy innych świadczeń i usiłują wyłudzić od osób starszych rzekome należności. Często też są im proponowane spotkania, gdzie pokazywane są produkty po wyższych cenach i namawianie do ich zakupu.

E-wykluczenie

Jest to inaczej wykluczenie cyfrowe, internetowe i informacyjne. Seniorzy często nie mają komputera, smartfona, czy też dostępu do Internetu. Nie mają umiejętności i wiedzy, aby z nich korzystać. Nigdy nie nauczyły się tego w szkole, a w późniejszych latach nie miał kto ich tego nauczyć. Innym problemem jest brak znajomości języków obcych, które pomagają w obsłudze komputera.

Jak przeciwdziałać marginalizacji?

Przede wszystkim, osoby starsze potrzebują naszego czasu i zwrócenia uwagi na ich potrzeby. W zakresie ochrony przed oszustwami warto uświadamiać ich o możliwych zagrożeniach i mówić jak reagować w takich sytuacjach.

Umiejętność korzystania z Internetu dostarczy seniorom codzienne nowe wiadomości, jak i zapewni kontakt z innymi seniorami. Za pomocą sieci będą mogli zamówić zakupy czy też zrobić przelew. Z tego względu, warto zaznajomić ich z zasadami użytkowania urządzeń mobilnych i Internetu (jeżeli tego nie potrafią).

Zaproponuj osobie starszej spędzenie wspólnego czasu poprzez grę w planszówki, robienie na drutach (nauczysz się nowej umiejętności!), spacer, rozwiązywanie krzyżówek, malowanie farbami itd. Możliwości jest wiele i ogranicza was jedynie wyobraźnia.

Ciekawym rozwiązaniem może być również Uniwersytet Trzeciego Wieku, który zapewnia osobom starszym aktywność społeczną, intelektualną czy ruchową oraz szansę nabycia nowych umiejętności.

Albo możesz poszukać wydarzeń organizowanych przez podmioty pozarządowe w tej tematyce, jak na przykład projekt Nie starzej się za szybko, którego właśnie LEVEL UP był inicjatorem.

Autor: Magda Koszczyńska

Korekta: Kinga Terech

Źródła:

Marginalizacja osób starszych

4 lutego, 2023