26 lutego, 2024
Czy pamiętasz czasy, kiedy bohaterkami bajek Disneya były głównie delikatne księżniczki, które czekały na swojego rycerza w lśniącej zbroi? Te czasy już dawno minęły! Disney, będąc jednym z najbardziej znanych twórców bajek dla dzieci, zmienia oblicze swoich postaci żeńskich, przynosząc na ekran coraz bardziej inspirujące, silne i złożone kobiety.
Oczywiście, klasyczne księżniczki wciąż mają swoje miejsce w sercach fanów, ale dziś Disney eksploruje nowe możliwości, tworząc postacie kobiece, które nie tylko mają historię, ale i charakter. Od odważnych wojowniczek po mądre przywódczynie, Disney otwiera przed nami drzwi do różnorodności i siły w postaciach kobiecych.
W tym artykule przyjrzymy się temu, jak Disney przechodził od klasycznych wizerunków księżniczek do tworzenia postaci kobiecych, które inspirują, motywują i przypominają nam, że każda kobieta może być bohaterką swojej własnej historii. Artykuł skupia się niekiedy na mniej znanych postaciach. Większość inspirujących postaci kobiecych niestety nie zalicza się do kanonu księżniczek. Część postaci występowała w mniej komercyjnych filmach, ale warto zwrócić na nie uwagę.
MULAN – WOJOWNICZKA
Wybór tej postaci na pierwszym miejscu naszej subiektywnej listy nikogo nie powinien zaskoczyć. Mulan to uosobienie walki i hartu ducha. Jej opowieść rozpoczyna się w momencie, gdy bierze odpowiedzialność za swój los i decyduje się uratować swoją rodzinę. To pierwsza postać kobieca w kanonie Disneya, która wyróżnia się takim heroizmem i działa na równi z mężczyznami. Mulan uczy nas, że nie ma różnic pomiędzy płciami, a każda kobieta może być równie silnym wojownikiem jak mężczyzna. Jest inspiracją dla młodych dziewczynek, które obawiają się krytyki, odrzucenia czy niedopasowania do otaczającego je środowiska. Zdecydowanie postać Mulan jest jedną z najbardziej interesujących postaci kobiecych Disneya z końcówki lat 90.
KIDA – PRZYWÓDCZYNI
Drugie miejsce może być nieco zaskakujące dla osób niezaznajomionych z uniwersum Disneya. Dlaczego zamiast słynnej Pocahontas postanowiliśmy umieścić tu Kidę? Otóż jest ona przykładem jednej z najsilniejszych i najbardziej zdecydowanych postaci Disneya. Mimo, iż nie jest główną bohaterką opowieści „Atlantyda. Zaginiony ląd” odgrywa w niej główną rolę. Od samego początku przejmuje inicjatywę, wita z otwartością swoich Gości i wyróżnia się niebywałą inteligencją, a następnie postanawia stanąć w obronie swojego ludu, poprzez narażenie swojego życia. Nic dziwnego, że nie należy do kanonu księżniczek. Jest postacią niezwykle od nich odbiegającą, a jednocześnie to świetny wzór do naśladowania przez młode pokolenia.
ESMERALDA – BUNTOWNICZKA
To bez wątpienia najlepsza postać kobieca lat 90. w kanonie Disneya. Esmeralda nie stawia się w roli ofiary pomimo czyhających na nią niebezpieczeństw, a nawet potrafi z nich drwić i publicznie stawać w obronie innych, co dodatkowo sprowadza na nią kłopoty. Esmeralda jest świadoma swojej urody oraz dostrzega zaloty seksualne ze strony mężczyzn. Często jest seksualizowania, ale dumnie przeciwstawia się temu. Jest przykładem kobiety zaradnej, niezłomnej i inteligentnej. Jest to jedna z niewielu wielowarstwowych postaci w kanonie Disneya, co znacznie odróżnia ją od klasycznych księżniczek. Zdecydowanie warto inspirować się jej postacią.
MEGARA – BOHATERKA SWOJEJ WŁASNEJ HISTORII
W momencie, w którym przyzwyczailiśmy się do księżniczek, które czekają na przysłowiowego księcia z bajki i których los zależy od zbiegów okoliczności, poznajemy Megarę, postać która wbrew wszystkim bierze swój los we własne ręce. Jest zdeterminowana do osiągania celów, pewna siebie, potrafi być ironiczna i złośliwa. Jest przeciwniczką relacji z mężczyznami, często negatywnie się o nich wypowiada, co jest spowodowane jej wcześniejszymi doświadczeniami. Świadomie odrzuca zaloty mężczyzn i działa na własną korzyść. Nie jest przy tym postacią negatywną i działającą na niekorzyść innych. Po prostu kocha i szanuje samą siebie. Jest to najsilniejsza postać kobieca Disneya, niebędąca księżniczką.
NANI – NIEZWYKLE ZWYKŁA KOBIETA
Myślę, że obecność Nani może być wielkim zaskoczeniem. Uważam jednak, że właśnie jej postać zasługuje na uwagę i powinna inspirować innych. Nani nie jest szlachetnie urodzoną damą ani partnerką księcia, Boga czy innej niezwykłej postaci. To pozornie zwyczajna dziewczyna, która podejmuje się opieki nad swoją młodszą siostrą po śmierci ich rodziców. Nani próbuje pogodzić pracę, wychowanie siostry i własny rozwój, a nawet walczy o prawo do opieki nad Lilo kiedy Cobra Bubbles grozi, że ją zabierze. Dodatkowo to właśnie ta zwykła kobieta nie boi się zmierzyć z kosmitami i stanąć w obronie swojej siostry. Nani uczy nas, że rodzina to najważniejsza wartość w życiu i że zwykli ludzie mogą być prawdziwymi bohaterami.
JANE – KOBIETA NAUKI
Mówiąc o inspirujących postaciach z bajek Disneya nie sposób pominąć kultowej Jane. To kolejna postać, która daleka jest od ideału księżniczki, ale od której wiele można się nauczyć. Jane jest naukowcem, a jej historia rozpoczyna się podczas wyprawy badawczej w Afryce, gdzie obserwuje goryle. Jest to postać charakteryzująca się niezwykłą inteligencją, sprytem i ciekawością. Decyduje się na związek z Tarzanem – królem małp, którego sama edukuje, a jej miłosny wybór skazuje ją na życie w dziczy, pozbawione luksusów. Takie odważne decyzje zasługują na docenienie.
ANASTAZJA – NIEZŁOMNA I ZDETERMINOWANA
Anastazja to postać, która symbolizuje siłę kobiet w obliczu przeciwności losu i dążeniu do odzyskania swojego prawdziwego dziedzictwa. Jej historia opowiada o determinacji, odwadze i niezłomnej woli. Pomimo utraty pamięci i rozproszenia rodziny, nie traci nadziei ani wiary w to, kim naprawdę jest. Zamiast tego, podejmuje trudną podróż, aby odzyskać swoje dziedzictwo i odnaleźć swoje miejsce w świecie. Jej niezłomna wola i zdolność do walki sprawiają, że jest inspiracją dla innych, pokazując, że nawet w najtrudniejszych sytuacjach można zachować siłę ducha i walczyć o swoje marzenia. Anastazja to też jedna z nielicznych postaci, która nie czeka na ratunek, a sama ratuje siebie i swoją ukochaną babcię i partnera. Jej historia przypomina nam, że każda kobieta może być bohaterką swojej własnej historii, niezależnie od przeciwności losu czy przeszłości.
POCAHONTAS – PREKURSOKA DIALOGU MIĘDZYKULTUROWEGO
To, co czyni Pocahontas prawdziwie inspirującą, to jej postawa wobec różnorodności kulturowej i natury. Jej relacja z Johnem Smithem symbolizuje próbę przezwyciężenia różnic kulturowych poprzez dialog i wzajemne zrozumienie. Pocahontas uczy nas, że szacunek dla innych ludzi i ich kultur jest kluczowy dla pokojowego współżycia. Bliskość Pocahontas z naturą jest również niezwykle inspirująca. Jej głębokie połączenie z otaczającym ją światem, zdolność do komunikowania się z przyrodą i szacunek dla środowiska naturalnego pokazują, jak ważne jest harmonijne współistnienie z przyrodą. Pocahontas to nie tylko postać z bajki dla dzieci. Jej historia przekazuje uniwersalne wartości, które są istotne dla ludzi na każdym etapie życia. Siła ducha, tolerancja, szacunek dla natury – to wszystko sprawia, że Pocahontas jest prawdziwą ikoną siły kobiecej i inspiracją dla wielu osób na całym świecie.
TIANA – KOBIETA „PRACUJĄCA”
Po analizie postaci z lat 90. przychodzi czas na współczesne filmy. Tym samym na uwagę zasługuje Tiana, którą można scharakteryzować jako pracoholiczkę, która dąży do realizacji swoich marzeń. Oczywiście podobnie jak i inne postaci Disneya Tiana zakochuje się w księciu i w rezultacie zostaje jego żoną. Nie decyduje się jednak osiąść na laurach, zamieszkać w pałacu i żyć długo i szczęśliwie, a realizuje swoje marzenie, otwiera restaurację swoich snów, w której oboje wiodą pracowite życie. Przykład Tiany pokazuje, że ciężką pracą można osiągnąć każde marzenie, nawet to najbardziej nierealne.
ELSA – NAJSILNIEJSZA POSTAĆ KOBIECA
Jednym z głównych powodów, dla których Elsa jest uznawana za silną postać kobiecą, jest jej niezależność. Od momentu ujawnienia swoich mocy lodu, Elsa musi zmierzyć się z trudnymi wyzwaniami bez wsparcia ze strony rodziny. Jednak to, co czyni Elsę prawdziwie silną, to jej proces transformacji. Od momentu, gdy odizolowuje się od swojej siostry Anny, by jej nie zranić, do chwili, gdy akceptuje i kontroluje swoje moce, widzimy jej ewolucję jako postaci. Elsa pokazuje, że siła polega również na gotowości do samodoskonalenia i nauki na własnych błędach. Elsa to również jedyna królowa, która samodzielnie rządzi swym królestwem. Na pewno wiele można się od niej nauczyć.
MERIDA – BOHATERKA NIEZALEŻNA
Merida to kolejna niezwykle inspirująca postać kobieca, która przekracza tradycyjne role i stereotypy. Jej historia opowiada o odwadze, niezależności i walce o własne marzenia. Merida nie chce podporządkowywać się tradycyjnym oczekiwaniom, które nakładają na nią jej rodzina i społeczeństwo. Zamiast tego, pragnie sama kształtować swoje życie i wybierać własną ścieżkę. Merida odmawia przystosowania się do tradycji małżeństwa aranżowanego, a jej determinacja w dążeniu do wolności osobistej czyni ją inspiracją dla innych, zwłaszcza dla młodych dziewcząt. Merida jest zatem kolejną ikoną siły kobiecej, która pokazuje, że odwaga, niezależność i gotowość do nauki są kluczowymi cechami silnych kobiet. Jej historia przypomina nam, że każda kobieta może być bohaterką własnej historii, niezależnie od tradycji czy ograniczeń społecznych.
Pomimo wielu negatywnych opinii w animacjach Disneya można znaleźć wiele fascynujących kobiet. Często jednak prawdziwe perełki nie są ikonicznymi głównymi bohaterkami, a postaciami drugoplanowymi. Niestety wizerunek księżniczki oczekującej na swojego księcia z jakiejś niewyjaśnionej przyczyny pozostaje wciąż najbardziej komercyjny i właśnie dlatego Disney kojarzy nam się głównie ze Śnieżką, Kopciuszkiem, Śpiącą Królewną, Piękną i Bestią, których powstaje niezliczona ilość adaptacji. Należy jednak mieć oczy otwarte i inspirować się odpowiednimi postaciami. ☺
Autor: Kamila