Czym jest coaching?

Zmiana jest nieodłącznym elementem życia. Wielu z nas może się jej obawiać, ponieważ nigdy nie możemy być pewni, co nam ona przyniesie. Wiąże się z wyjściem poza bezpieczną strefę komfortu, podjęciem ryzyka czy nawet całkowitym odwróceniem trajektorni swojego życia. Faktycznie, to może przerażać. Nie powinno to jednak nas zniechęcać do zmian, ponieważ to właśnie dzięki nim się rozwijamy. Jeśli czujesz, że potrzebujesz w tej kwestii wsparcia, możesz skorzystać z sesji coachingu. Co to takiego i jakie korzyści może ci przynieść praca z coachem? Przekonajmy się!

Coaching – co to takiego?

Coaching to wyjątkowy proces rozwoju, którego celami są  poprawa efektywności w swoim działaniu i rozwijanie swojego potencjału. Jest on również często określany jako „kuracja dla samorealizacji”. Proces ten trwa około 5-6 sesji, a każda z nich trwa z kolei 1-1,5h.

Idea coachingu

W coachingu opieramy się tylko i wyłącznie na pozytywnych emocjach, nie ma tu tak jak w przypadku psychologii doszukiwania się przykrych doświadczeń np. z dzieciństwa (tzw. „psychoanaliza”). Opieramy się tutaj wyłącznie na psychologii pozytywnej. Bazujemy w nim wyłącznie na teraźniejszości i przyszłości. Możemy sięgać do przeszłości tylko i wyłącznie wtedy, gdy chcemy przypomnieć sobie o czymś pozytywnym np. naszym osiągnięciu, chwili, gdy coś nam się udało, gdy byliśmy szczęśliwi. 

Głównym założeniem, którym kieruje się trener coachingu jest to, że wszystkie odpowiedzi na pytania kryją się w kliencie. To klient posiada „w sobie” wszystkie rozwiązania, które musi odkryć samodzielnie. Zadaniem coacha jest jedynie naprowadzenie go na właściwą dla niego drogę ku samopoznaniu.

Kim jest coach?

Coach to osoba, która wspiera, jest bezstronna, nie narzuca swojego zdania, nie doradza, pyta, nie musi być ekspertem w tematyce, z którą przychodzi do niego klient (dla porównania – mentor już musi być ekspertem). W coachingu nie stosujemy farmakologii w odróżnieniu do np. psychiatrii. 

Rodzaje coachingu

W zależności od grupy docelowej, możemy wyróżnić kilka rodzajów coachingu. Oto niektóre z nich:

• grupowy – kierowany jest do uczestników danej grupy, aby móc realizować ich cele wspólne oraz indywidualne
• zawodowy – skoncentrowany na planowaniu kariery i rozwoju zawodowym
• życiowy – dotyczy wsparcia w sferze życia prywatnego, relacji z otoczeniem (rodziną, przyjaciółmi itp.)
• dla menadżerów  – dedykowany kadrze zarządzającej w przedsiębiorstwach, ma na celu pomóc im w określaniu celów, radzeniu sobie w trudnych sytuacjach, jak komunikować się z podwładnymi itd.

Narzędzie coachingu

Podczas spotkania z coachem można wykorzystywać wiele narzędzi i technik, które ułatwiają osiągnięcie ustalonych celów. W tym wpisie przedstawimy jeden z nich.

Model GROW

Jego nazwa to akronim od pierwszych liter słów Goal, Reality, Options, Will, czyli cel, rzeczywistość, możliwości i wola. Są to również 4 etapy, przez które klient musi przejść. Na czym one polegają?

1. CEL – czyli określenie, co klient chce osiągnąć poprzez pracę z trenerem. Mogą być to cele związane z każdym obszarem życia – karierą, zdrowiem, rozwojem osobistym, poprawą relacji, realizacją projektu, rozwiązaniem danego problemu itd. Jest to niezwykle ważny krok, ponieważ źle sprecyzowany cel, nie przyniesie pożądanych efektów.

Jak ustalić cele?

 Cele muszą wymagać wysiłku, nie mogą być zbyt ogólne i zbyt łatwe. Warto na tym etapie skorzystać z zasady SMART, która wskazuje, iż nasze cele powinny być:

• Specific – sprecyzowane, konkretne (musimy wiedzieć, czego dotyczy, musi być prawidłowo zdefiniowany)
• Measurable – mierzalne (musimy być w stanie mierzyć nasze postępy, aby wiedzieć, czy cel został faktycznie osiągnięty lub na jakim etapie realizacji jesteśmy)
• Achivable – osiągalne (cel musi być rzeczywiście możliwy do zrealizowania, a jednocześnie musi być wystarczającym dla nas wyzwaniem; musi wymagać od nas pewnego wysiłku)
• Relevant – istotne, ważne dla nas (osiągnięcie celu ma nam przynieść wartość, korzyść)
• Time-bounded – określone w czasie (należy określić przewidywany czas realizacji celu, aby dobrze rozplanować swoje działania)

2. RZECZYWISTOŚĆ – czyli ocena obecnego stanu, która jest konieczna, aby wiedzieć, a jakiego punktu zaczynamy. Etap ten polega na podsumowaniu dotychczasowych osiągnięć; problemów, z którymi boryka się klient; posiadanych zasobów (np. kompetencje, cechy osobowości, kapitał finansowy); co jest szansą, a co przeszkodą w realizacji celu.

Ćwiczenie

Na tym etapie często praktykuje się ćwiczenie pt. „Koło życia”, które składa się z 8 obszarów:

1. Rozrywka & rekreacja
2. Standard życia 
3. Życie zawodowe
4. Pieniądze/Finanse
5. Zdrowie 
6. Przyjaciele 
7. Rodzina
8. Rozwój osobisty 

Każdy obszar zaznaczamy na kole kolorem od 1 do 10, odpowiednio względem naszej satysfakcji. Daje to nam szansę monitorowania naszego zadowolenia i oceny zmian wokół poszczególnych obszarów. 

3. MOŻLIWOŚCI – w tej fazie zastanawiamy się nad rozwiązaniami naszej sytuacji z 3 perspektyw: realisty, marzyciela i krytyka. Każdy pomysł, który nam przyjdzie do głowy, należy przeanalizować pod kątem wspomnianych postaw. Najlepiej jest to zrobić, poprzez zadanie sobie konkretnych pytań. W przypadku realisty mogą one brzmieć następująco:

• W jaki sposób mogę zrealizować swój cel?
• Czego mogę potrzebować do jego realizacji?

Marzyciel:

• Jakie jest moje marzenie/cel?
• Jakie korzyści otrzymam, jeśli osiągnę cel?
• Jakie to ma dla mnie znaczenie?

Krytyk:

• Jakie zauważam przeszkody, ograniczające realizację planu?
• Jakie zagrożenia są związane z moim celem?
• Czy mam wystarczająco środków finansowych, aby zrealizować swój cel?

4. WOLA – dotyczy ostatecznej decyzji, jakie czynności podejmiesz.

Pamiętaj, że jest to jedynie propozycja wykorzystania tego narzędzia. Podczas sesji coachingowej możesz spotkać się z jego modyfikacjami, dostosowanymi do Twoich potrzeb. Istnieje również wiele innych technik, które są chętnie stosowane przez trenerów.

autor: Jagoda Rumniak

korekta: Maja Podraska, Kinga Terech

Bibliografia: 

1. K. Blanchard, D. Shula, Coaching. Prowadź swoją drużynę ku zwycięstwu, Warszawa, MT Biznes, 2009 
2. https://www.ey.com/pl_pl/workforce/coaching-co-to-jest