12 sierpnia, 2024
Poznaj kilka podstawowych aspektów formalnych dotyczących zostania pracownikiem lub wolontariuszem w organizacji pozarządowej (ang. non governmental organisation). Zachęcamy Cię do zapoznania się z podstawową wiedzą dotyczącą obowiązków podatkowych oraz zatrudnienia lub współpracy z NGO.
Chcę zwrócić również Twoją uwagę, że gdy poszukujesz możliwości zaangażowania się w działania w organizacji pozarządowej możesz spotkać się z różnorodnym nazewnictwem takiej właśnie organizacji na przykład – NGO, III sektor, sektor obywatelski.
Jakie mamy rodzaje podatków w polskim systemie podatkowym – to musisz wiedzieć
Musisz wiedzieć, że na podstawie zasad systemu podatkowego w Polsce, jako obywatele tego kraju, podlegamy podatkom bezpośrednim i pośrednim.
Podstawowe podatki bezpośrednie: podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), podatek od spadków i darowizn, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości. Są to podatki, które płacone są bezpośrednio do urzędu skarbowego.
Podatki pośrednie: podatek od towarów i usług (VAT), podatek akcyzowy, podatek od gier.
Zgodnie z powyższym, chciałabym zwrócić Twoją uwagę, że jednym z wymienionych podatków jest podatek od osób fizycznych (PIT), który związany jest z powstawaniem obowiązku podatkowego związanego z aktywnością zawodową.
Oto kilka podstawowych formalnych terminów związanych z zatrudnieniem na umowę lub zaangażowanym działaniem jako wolontariusz w NGO
Skala podatkowa (podatek dochodowy na zasadach ogólnych)
Skala podatkowa jest to jeden ze sposobów obliczania podatku dochodowego (PIT), który charakteryzuje się tym, że istnieją dwa progi podatkowe i związane bezpośrednio z każdym z nich- dwie stawki podatku. Podatek dochodowy według skali podatkowej są obowiązani opłacać m.in. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, ale także przedsiębiorcy, którzy wybiorą taką właśnie formę opodatkowania .
Formy aktywności zawodowej w NGO
Zatrudnienie pracownika lub współpraca wolontariacka związane są z zawarciem umowy, możliwe rodzaje umów to:
– umowa o pracę,
– umowy cywilnoprawne: umowa zlecenie, umowa o dzieło,
– umowa współpracy z wolontariuszem.
Gdy zdecydujesz się na współpracę z NGO jako wolontariusz, oznacza to, że za wykonywane przez Ciebie działania nie otrzymujesz wynagrodzenia. Podpisujesz wtedy pisemne porozumienie z daną organizacją, które zawiera m.in. informacje o czasie, w jakim będziesz działał we współpracy z organizacją, przedmiocie porozumienia, sposobach rozwiązania porozumienia. Ze względu na to, że nie otrzymujesz wynagrodzenia, nie powstaje w Twoim przypadku obowiązek podatkowy.
Jednak w przypadku zawarcia przez daną osobę umowy o pracę, umowy zlecenie lub umowy o dzieło z prywatnym przedsiębiorcą lub z organizacją pozarządową, ze względu na fakt, że osoba ta będzie otrzymywać wynagrodzenie za swoją pracę, powstaje obowiązek podatkowy. W praktyce oznacza to, że dział kadr i płac tego przedsiębiorstwa lub organizacji pozarządowej ma obowiązek do comiesięcznej kalkulacji podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT ang. Personal Income Tax) na podstawie osiągniętego przez daną osobę w danej jednostce w danym miesiącu dochodu oraz ma obowiązek do comiesięcznego dokonywania wpłaty obliczonej kwoty tego podatku dochodowego do urzędu skarbowego (są to tak zwane zaliczki na podatek dochodowy do urzędu skarbowego opłacane w trakcie roku). Z tego względu bardzo ważne jest, żebyś uważnie i precyzyjnie uzupełnił kwestionariusze, które pracodawca przekazuje Ci do uzupełnienia, gdy zaczynasz pracę w danym miejscu, gdyż na podstawie podanych tam informacji, dział kadr i płac jednostki będzie dokonywać wspomnianych comiesięcznych kalkulacji kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).
Rozliczenie podatku dochodowego – zeznanie roczne
Obowiązek składania zeznania rocznego w formie deklaracji PIT do urzędu skarbowego nie dotyczy osób, których przychód oraz dochód, a tym samym podatek dochodowy w danym roku rozliczeniowym był równy zero. Nie muszą także składać deklaracji PIT niektóre osoby, które nie ukończyły 26 roku życia, gdyż mogą one być objęte zwolnieniem w ramach ulgi dla młodych – mogą podlegać zwolnieniu od naliczenia podatku dochodowego od dochodów otrzymanych od danego pracodawy.
Jeśli jednak nie podlegasz zwolnieniu z czynności złożenia zeznania rocznego do urzędu skarbowego po danym roku rozliczeniowym, w Twoim obowiązku jest przypilnować, aby składana deklaracja PIT została poprawnie uzupełniona o Twoje dane i informacje o Twoich przychodach oraz dochodach uzyskanych w trakcie danego roku rozliczeniowego oraz odpowiadasz za jej przekazanie do urzędu skarbowego. Od przedsiębiorstwa lub organizacji pozarządowej otrzymasz dokument PIT-11 zawierający informację o dochodach uzyskanych w danej jednostce w danym okresie rozliczeniowym oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Jeśli uzyskałeś przychód z innych źródeł, musisz upewnić się, czy masz obowiązek zawrzeć informację o nim w deklaracji PIT i tym samym zapłacić podatek dochodowy z nim związany. Deklarację PIT do urzędu skarbowego możesz złożyć elektronicznie lub papierowo z zastosowaniem odpowiedniego formularza, najczęściej będzie to formularz PIT-37.
Wynagrodzenie brutto a wynagrodzenie netto
Istnieje jeszcze jedna bardzo ważna kwestia, o której warto mieć świadomość przed rozpoczęciem pracy zarobkowej, gdyż Twój pracodawca jest obowiązany do opłacania w Twoim imieniu również składek ZUS do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z tego względu na rozmowie kwalifikacyjnej może posługiwać się terminem wynagrodzenie brutto. Musisz jednak wiedzieć, że na twoje konto bankowe będzie wpływać wynagrodzenie netto, jest to wynagrodzenie brutto, które zostaje pomniejszone o odprowadzane składki ZUS oraz o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT).
Składki ZUS
Tak jak już zostało wspomniane powyżej, Twój pracodawca jest zobowiązany do odprowadzenia w Twoim imieniu również składek ZUS do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dział kadr i płac przedsiębiorstwa lub organizacji pozarządowej co miesiąc wylicza kwoty poszczególnych składek na ubezpieczenie społeczne, składki na ubezpiecznie zdrowotne oraz fundusz pracy. Osoba będąca pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę oraz umowę zlecenie podlega obowiązkowi opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Składki te są potrącane, aby finansować system emerytalny, zdrowotny oraz świadczenia w razie choroby czy wypadku. Gdy jednak osoba zostaje zatrudniona na umowę o dzieło, nie podlega wtedy obowiązkowi opłacania składek ZUS. Dodatkowo gdy na przykład jesteś studentem, nie ukończyłeś 26 lat i jesteś zatrudniony na umowę zlecenie to wtedy może zaistnieć sytuacja, że zostają spełnione odpowiednie warunki, by być zwolnionym z opłaty składek ZUS.
Potrzebną może okazać się też informacja, że jeśli nie jesteś objęty ubezpieczeniem zdrowotnym np. nie jesteś już uczniem i nie pracujesz, jednak działasz jako wolontariusz w organizacji pozarządowej, organizacja ta może płacić za Ciebie składkę zdrowotną, a co za tym idzie możesz podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu, jednak pamiętaj, że nie ma ona takiego obowiązku.
Zatrudnienie i wolontariat w organizacji pozarządowej – podsumowanie
Mam nadzieję, że informacje zawarte w artykule zachęciły Cię do poszerzenia swojej wiedzy na temat bycia wolontariuszem lub pracownikiem w organizacji pozarządowej i że dzięki nim czujesz się bardziej pewnie.
Działanie w organizacji pozarządowej to szansa na zdobycie nowych potrzebnych umiejętności, doświadczenia w pracy z różnymi grupami ludzi, rozwijanie swoich umiejętności komunikacyjnych i językowych np. we współpracach międzynarodowych, szansa na zaangażowanie się w działania na rzecz wartościowych projektów i czerpanie satysfakcji ze swojej aktywności.
Zachęcamy do zapoznania się z innym artykułem na naszym blogu: Wolontariat a zdobycie doświadczenia zawodowego
Post powstał w ramach projektu “Co słychać w trzecim sektorze“ finansowanego z programu Erasmus+ ze środków Unii Europejskiej.
Autor: Barbara Sękowska
Żródło: https://poradnik.ngo.pl/zatrudnianie-wolontariat-ngo