4 maja, 2023
Czas, w którym obecnie żyjemy, nazywany jest „Erą Big Data”. Charakteryzuje się on przetwarzaniem ogromnej ilości przeróżnych informacji. Co więcej nasze dane osobowe są traktowane jako pożądany towar. Wiele firm jako zapłatę za pobranie „bezpłatnych usług”, przyswaja coraz większą ilość naszych danych osobowych. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż ochrona danych osobowych i prywatności jest jednym z podstawowych praw człowieka. W efekcie szybkiego rozwoju technologicznego niestety są one często naruszane. Czy w takim razie jesteśmy w stanie zapewnić naszym danym bezpieczeństwo?
Informacje umożliwiające identyfikację osoby
Na samym początku zanim poznamy metody zabezpieczania danych warto wspomnieć o informacjach umożliwiających identyfikację osoby (Personally Identifiable Information). Pojęcie to dotyczy danych, na podstawie których możliwe jest określenie tożsamości określonej osoby. Tradycyjnie za dane osobowe uznaje się: adres zamieszkania, adres email czy numer telefonu. Warto wspomnieć, że informacje o użytkownikach w sieci są wykorzystywane między innymi do analizy i tworzenia osobistych profili społecznych, umieszczania produktów komercyjnych do indywidulanych preferencji użytkownika czy sprzedaży firmom lub usługom.
Inne rodzaje danych osobowych
Ponadto możemy wyróżnić mniej oczywiste dane osobowe takie jak: adresy IP, urządzenia z których korzystamy i na które się logujemy, a także strony mediów społecznościowych, na których jesteśmy oznaczani. Dodatkowo warto pamiętać o danych biometrycznych (odcisk palca czy zdjęcie naszej twarzy).
Pomimo naszych może i nawet dużych chęci nie jesteśmy w stanie uniknąć podawania danych osobowych w Internecie. Jednak gdy udostępniamy zdjęcia, zamawiamy coś online czy przesyłamy rodzinie poufne wiadomości – ochrona naszych danych osobowych staje się wymaganą kompetencją.
Jak chronić dane osobowe w sieci?
W zależności od usługi mamy do dyspozycji różne metody zabezpieczania danych oraz zwiększenia cyberbezpieczeństwa.
Tutaj przedstawimy kilka z nich:
Skrzynka e-mail
• Tworząc nowe konto e-mail, pamiętaj by nie podawać kluczowych informacji w adresie e-email, nawet jeśli obecnie jest to norma. W momencie umieszczenia w adresie imienia, nazwiska czy dwóch końcowych cyfr daty urodzenia, łatwo domyślić się kto jest właścicielem poczty.
• Staraj się unikać przesyłania ważnych informacji/dokumentów pocztą elektroniczną. W zamian zapisz je w bezpiecznym magazynie (chmurze), i wyślij w wiadomości łącze do tego pliku.
• Nie otwieraj żadnej wiadomości e-mail ani nie klikaj w żadne łącze, jeśli nie masz pewności co do nadawcy.
• Nie pobieraj też żadnych podejrzanych załączników. Jeśli o pobranie załącznika lub odpowiedzenie na informacje prosi Ciebie jakaś oficjalna organizacja, najlepiej skontaktuj się z nią telefonicznie i zapytaj czy faktycznie celowo wysłała tą wiadomość. Pamiętaj, że większość organizacji nie stosuje poczty elektronicznej do nawiązania początkowego kontaktu.
Media społecznościowe
• Upewnij się, że znasz wszystkie ustawienia swojego konta dotyczące prywatności danych. Jeśli to możliwe wybierz konto prywatne. Jeśli nie ma takie opcji, postaraj się nie udostępniać zbyt wiele – np. poczekaj z publikowaniem zdjęć z wakacji do czasu swojego powrotu.
• Nie pokazuj żadnych wrażliwych informacji na swoich zdjęciach. Należy mieć na uwadze fakt, że przestępcy posiadają metody, za pomocą których potrafią pozyskać ze zdjęć dużo informacji o danej osobie.
• Jeśli przechowujemy zdjęcia w sieci warto sprawdzić, która z dostępnych „chmur” gwarantuje wysoki poziom bezpieczeństwa.
Karty kredytowe i debetowe online
• Mimo, że ciągłe wpisywanie danych naszych kart kredytowych bywa uciążliwe to może ochronić nas przed kradzieżą naszych danych. Jeśli zapiszemy w Internecie dane karty kredytowej, to do pełnego dostępu do środków na koncie przestępcom wystarczy uzyskanie adresu e-mail i hasła do sklepu, w którym regularnie robimy zakupy.
• Jeśli musisz użyć karty, by kupić coś w Internecie, zobacz czy bank oferuje dodatkowe funkcje zabezpieczające takie jak np. uwierzytelnianie wieloskładnikowe.
Hasła
• Staraj się używać różnych haseł na poszczególnych kontach. Wiadome jest, że niemożliwe jest zapamiętanie wielu silnych haseł, ale jest to konieczne w przypadku kont e-mail i stron, na których podaje się dane kart kredytowych.
Kopie zapasowe
• W sytuacji gdy pobierzesz załącznik lub gdy w Twoich zabezpieczeniach pojawi się luka może dojść do przejęcia twojego komputera przez złośliwe oprogramowanie lub ransomware. Ransomware jest rodzajem wirusa, który blokuje dostęp do plików.
• Warto w związku z tym wykonywać kopie zapasowe plików przy użyciu bezpiecznych rozwiązań aby w sytuacji wystąpienia złośliwego oprogramowania nie martwić się o ich utratę.
• Dodatkowo dobrze mieć zainstalowany program antywirusowy, który będzie w stanie uchronić komputer i zapisane na nim pliki przed usunięciem czy zniszczeniem.
O czym warto pamiętać?
- Pamiętaj, że Internet jest przestrzenią publiczną, a dane w nich umieszczane są ogólnodostępne.
- Prywatność w środowisku online jest równie ważna, jak w rzeczywistym – nie udostępniaj rzeczy, którymi nie podzieliłbyś się z nieznajomym.
- Udostępniaj dane osobowe tylko bliskim osobom, nie dziel się nimi z obcymi osobami.
- Staraj się przeczytać uważnie Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności, przed rozpoczęciem korzystania z jakiejkolwiek aplikacji/ usługi.
- Przestrzegaj ograniczeń wiekowych związanych z korzystaniem z sieci – pamiętaj, ze pozostawiasz swoje dane na każdej odwiedzonej stronie.
- Myśl krytycznie! Zanim umieścisz jakiekolwiek informacje/dane osobowe, pomyśl o własnym wizerunku, który przesyłasz innym oraz o tym, jak kształtujesz swoją tożsamość cyfrową.
Dlaczego trzeba dbać o ochronę swoich danych osobowych w sieci?
Nasza tożsamość jest niezwykle ważna. Możliwość udowodnienia, że istniejemy jest istotna w wielu aspektach naszego życia (od ubiegania się o kredyt po uzyskanie paszportu). Kradzież tożsamości może narazić nas na trudności w codziennym życiu czy podważyć reputację. Dlatego ważne jest byśmy dbali o bezpieczeństwo naszych danych w Internecie.
Autor: Ania Jazdon
Żródła:
1. https://www.netcomplex.pl/blog/ochrona-danych-osobowych-w-internecie-musisz-znac-te-zasady
2. https://experience.dropbox.com/pl-pl/resources/protecting-personal-info-online