14 listopada, 2024

ręka trzymająca telefon

W dzisiejszych czasach zdrowie psychiczne staje się coraz częściej poruszanym tematem, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Jedną z najpopularniejszych platform, na której młode osoby szukają informacji o zdrowiu psychicznym, jest TikTok. Zjawisko to, nazywane tiktokizacją zdrowia psychicznego, polega na popularyzacji treści dotyczących psychologii, samopomocy i problemów emocjonalnych w formie krótkich, dynamicznych filmików. Często są one opatrzone hashtagami takimi jak #mentalhealth, #depresja, #anxiety czy #zdrowiepsychiczne, które gromadzą miliony wyświetleń. Ale czy te treści niosą za sobą realną wartość?

Zdrowie psychiczne w 60 sekund

TikTok, jako platforma, opiera się na krótkich, szybkich formach przekazu – filmiki trwają zazwyczaj od kilkunastu do kilkudziesięciu sekund. To, co czyni TikToka atrakcyjnym medium, to natychmiastowy dostęp do dużej ilości treści, które mogą być konsumowane w krótkim czasie. W kwestii zdrowia psychicznego może to być zarówno szansa, jak i pułapka. W tym formacie twórcy starają się przekazywać ważne informacje, porady czy nawet narzędzia do radzenia sobie z trudnymi emocjami w zwięzły i przystępny sposób.

Jednak zdrowie psychiczne to temat głęboki i złożony – czy naprawdę da się omówić zaburzenie psychiczne w kilkadziesiąt sekund? Z jednej strony, krótkie formy mogą być świetnym wstępem do zgłębiania tematu i skłaniać użytkowników do dalszych poszukiwań. Z drugiej strony, istnieje ryzyko nadmiernego uproszczenia problemów i promowania treści, które mogą wprowadzać w błąd.

Sztuka czy dezinformacja? Jak rozpoznać wartościowe treści na TikToku?

TikTok pełen jest filmików, które sugerują różne formy diagnozowania problemów psychicznych na podstawie prostych testów, symptomów czy zachowań. Często takie treści bazują na stwierdzeniach typu: „Jeśli czujesz X, możesz mieć Y” lub „To zachowanie świadczy o Z”. Mimo, że wiele z nich ma na celu podniesienie świadomości na temat zdrowia psychicznego, mogą one prowadzić do nadmiernej autodiagnozy i niewłaściwego rozumienia swoich problemów.

Jak rozpoznać wartościowe treści na TikToku? Czy warto zwracać uwagę na kwalifikacje twórcy i źródła, na których opiera swoje treści? Czy udostępnia sprawdzone informacje, czy może popularne mity? Jak wpływają na nas osobiste historie twórców dzielących się swoimi doświadczeniami z chorobami psychicznymi? Czy takie treści mogą być pomocne, czy raczej prowadzą do niepotrzebnego porównywania się lub błędnych diagnoz?

TikTok jako miejsce pierwszego kontaktu

TikTok staje się miejscem, w którym wiele młodych osób po raz pierwszy styka się z tematami zdrowia psychicznego. W świecie, w którym dostęp do terapii bywa ograniczony, a rozmowy o emocjach nadal bywają tematem tabu, TikTok może pełnić funkcję wprowadzającą – pokazuje, że zdrowie psychiczne jest ważnym i powszechnym tematem. Dla wielu osób samo zobaczenie treści dotyczących depresji, lęku czy ADHD może być pierwszym krokiem do szukania pomocy lub zrozumienia własnych emocji. Jednak, czy takie treści, dostarczane w krótkiej formie, są wystarczające? Czy mogą dostarczyć wsparcia, którego naprawdę potrzebujemy?

Pomocne czy szkodliwe?

Czy TikTok zawsze jest pomocny? Niektórzy twórcy odpowiedzialnie edukują, budując świadomość i zachęcając do szukania profesjonalnej pomocy. Z drugiej strony użytkownicy mogą błędnie interpretować swoje objawy, co prowadzi do nadmiernej autodiagnozy i nasila niepotrzebny lęk, zamiast pomagać w realnym rozwiązaniu problemu. Jak unikać błędów wynikających z uproszczeń? Czy istnieją zasady, które pomagają odróżnić rzetelną wiedzę od dezinformacji?

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak TikTok wpływa na nasze podejście do zdrowia psychicznego i jakie niesie ze sobą szanse oraz wyzwania, zapraszamy Cię do obejrzenia naszego Dialogarium, w którym razem z ekspertkami zastanawiamy się nad tym, jak treści dotyczące zdrowia psychicznego są tworzone, kto za nimi stoi i jakie mogą mieć konsekwencje. To doskonała okazja, aby zyskać głębsze zrozumienie i podjąć świadomą decyzję o tym, jak korzystać z  takiego serwisu jak TikTok w sposób, który wspiera zdrowie psychiczne.

Tu obejrzysz nagranie z Dialogarium : YouTube

Media społecznościowe są dla nas często źródłem inspiracji, ale także źródłem informacji. Dobrze jest przeanalizować wpływ popularnych serwisów na nasze podejście do życia i zdrowia oraz nauczyć się rozpoznawać wszystkie rozpowszechniane  tam fake newsy.

Autorka: Olga Malinowska

Korekta: Barbara Sękowska