25 lipca, 2024
Rezyliencja (ang. resilience), czyli odporność psychiczna, jest nam dziś szczególnie potrzebna, gdyż na co dzień zmagamy się z ciągłymi zmianami, stresem związanym z często niełatwymi sytuacjami oraz szybkim tempem życia.
Dlaczego warto pracować nad swoją odpornością psychiczną? Czym jest rezyliencja w praktyce?
Odporność psychiczna to umiejętność radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami, trudnościami i przeciwnościami, a także zdolność adaptacji do zmian. Jest to zdolność wykorzystywania własnych zasobów osobistych oraz nabytych umiejętności do radzenia sobie z sytuacjami będącymi wyzwaniem. Odporność psychiczna pozwala również na szybką regenerację po przeżyciu każdej mogącej wywołać traumę sytuacji. Należy jednak pamiętać, że wypracowanie rezyliencji jest procesem bardzo czasochłonnym – wymaga poznania samego siebie oraz zwrócenia uwagi na własne potrzeby zarówno fizjologiczne, jak i psychiczne.
Koncepcja Ricka Hansona na temat budowania rezyliencji
Rick Hanson w książce „Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia” przedstawia 3 potrzeby naszego mózgu oraz poszczególne postawy, które prowadzą do zaspokojenia tych potrzeb:
- Potrzeba Bezpieczeństwa-> determinacja, poczucie sprawstwa, spokój, odprężenie
- Potrzeba Satysfakcji-> wdzięczność, entuzjazm, pasja, motywacja, poczucie dostatku
- Potrzeba Więzi->współczucie wobec siebie i innych, empatia, życzliwość, umiejętność wybaczania.
Rick Hanson we wspomnianej książce wskazuje, że gdy jakaś potrzeba nie jest zaspokojona, doświadczamy poczucia niepokoju. Nasze ciało wchodzi w stan pobudzenia, który autor nazywa „czerwoną strefą” lub trybem reaktywnym, co wiąże się z odczuwaniem emocji takich jak strach i frustracja. W trybie tym równowaga mózgu zostaje zakłócona, a poziom kortyzolu i adrenaliny w organizmie wzrasta. Współczesny człowiek często i na długo pozostaje w tej „strefie czerwonej” i stanowi to dla jego organizmu poważny problem. Dlatego tak istotne jest wypracowanie rezyliencji, czyli umiejętności wychodzenia ze „strefy czerwonej”.
„Strefa zielona” natomiast to tryb równowagi, znany również jako tryb responsywny, w którym nasze potrzeby są zaspokojone. W tym stanie odczuwamy emocje takie jak spokój, zadowolenie, wdzięczność, życzliwość i współodczuwanie. Kiedy nasz organizm znajduje się w „strefie zielonej”, potrafimy radzić sobie z wyzwaniami, ponieważ nie są one dla nas stresorami .
Jak rozwijać swoją rezyliencję?
Sposobami na budowanie w sobie wewnętrznej siły mogą być: wyrażanie własnych emocji, praktyka medytacji, stosowanie technik oddechowych, kontakt z naturą, bycie częściej offline, zdrowe odżywianie, prowadzenie dziennika wdzięczności.
W procesie wypracowywania odporności psychicznej można również skorzystać z autorskiej metody HEAL Ricka Hansona. Polega ona na wychwytywaniu pozytywnych doświadczeń codziennych, np. spotkanie z przyjacielem – skupieniu się na przeżywaniu danego doświadczenia w pełni przez kilka sekund, zauważeniu swojego pozytywnego stanu emocjonalnego i potraktowaniu go jako nasz naturalny stan. Rezyliencja nie jest związana stricte z zarządzaniem emocjami, emocje należy poczuć i zaakceptować.
Warto zainteresować się tematem rezyliencji oraz wspierania siebie, gdyż praca własna w tym obszarze sprawia, że jesteśmy mniej podatni na stres oraz choroby, jesteśmy bardziej uważni, efektywni, kreatywni, posiadamy umiejętność szybkiej regeneracji, umiemy zachować się asertywnie oraz wiemy jak o siebie zadbać.
Jeśli interesują Cię tematy związane z dbaniem o swoje zdrowie, zapraszamy Cię do przeczytania innego artykułu na naszym blogu: Jak rośliny mogą poprawić twoje codzienne życie?
Autor: Barbara Sękowska
Źródła:
Hanson R, Hanson F. „Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia”, GWP
Lisowska A. Szkolenie dla PFP. „Rezyliencja, czyli jak budować swoją wewnętrzną siłę.”