25 lipca, 2024
Rezyliencja (ang. Resilience), czyli odporność psychiczna, jest nam dziś szczególnie potrzebna, gdyż na co dzień jako osoby funkcjonujące w społeczeństwie zmagamy się ciągłymi zmianami, ale przede wszystkim każdy z nas narażony jest na stres związany z codziennymi często niełatwymi sytuacjami oraz szybkim tempem życia.
Dlaczego temat rezyliencji jest ważny dla każdego z nas?
Niestety w naszych rodzinach i szkołach często nie zwraca się uwagi, jak ważne jest nasze zdrowie psychofizyczne. Każda młoda osoba w pewnym momencie chce znaleźć sposób na usamodzielnienie finansowe, chce zacząć działać. W trakcie zdobywania wykształcenia oraz pierwszego doświadczenia w pracy wkłada w swoje starania dużo pracy, mocno skupia się na przyglądaniu się jak wygląda środowisko pracy, próbuje złapać kontakt z ludźmi z uczelni, czy też współpracownikami. Często jednak może okazać się, że spotyka wtedy osoby posiadające różne osobowości, które to osoby nie zawsze chcą zachować się fair, młody człowiek musi nauczyć się w takiej sytuacji uważności i sztuki stawiania granic, żeby mógł ze spokojem kontynuować naukę lub wykonywać swoją pracę zawodową, musi nauczyć się dbać o siebie.
Dlaczego warto pracować nad swoją odpornością psychiczną? Czym jest rezyliencja w praktyce?
Wypracowanie odporności psychicznej związane jest z radzeniem sobie w różnych pojawiających się na co dzień sytuacjach, umiejętnością radzenia sobie z trudnościami i przeciwnościami, adaptacją do zmian. Jest to zdolność wykorzystywania swoich zasobów osobistych, zdobytych umiejętności do poradzenia sobie z będącą wyzwaniem sytuacją. Odporność psychiczna umożliwia też szybką psychiczną regenerację po przeżyciu każdej mogącej wywołać traumę sytuacji. Jest to jednak trudne zagadnienie, gdyż wymaga czasu i zawiązana jest z koniecznością poznania samego siebie, zwróceniem uwagi na swoje codzienne potrzeby w zakresie fizjologii i psychiki.
Koncepcja Ricka Hansona na temat budowania rezyliencji
Rick Hanson w książce „Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia” przedstawia 3 potrzeby naszego mózgu oraz poszczególne postawy, które prowadzą do zaspokojenia tych potrzeb:
- Potrzeba Bezpieczeństwa-> determinacja, poczucie sprawstwa, spokój, odprężenie
- Potrzeba Satysfakcji-> wdzięczność, entuzjazm, pasja, motywacja, poczucie dostatku
- Potrzeba Więzi->współczucie wobec siebie i innych, empatia, życzliwość, umiejętność wybaczania.
We wspomnianej książce Rick Hanson wskazuje również, że jeśli jakaś potrzeba nie jest zaspokojona to doświadczamy poczucia niepokoju. Nasze ciało przechodzi wtedy w stan pobudzenia, który został przez niego nazwany czerwoną strefą lub trybem reaktywnym, odczuwamy wtedy emocje takie jak strach i frustracja. W trybie tym zostaje zakłócona równowaga mózgu, podwyższa się poziom kortyzolu i adrenaliny w organizmie. Bardzo częstym problemem współczesnego człowieka jest to, że jego organizm znajduje się zbyt często i zbyt długo w strefie czerwonej. Dlatego tak ważne jest, aby wypracować rezyliencję -zdobyć umiejętności wychodzenia ze strefy czerwonej.
Strefa zielona natomiast to tryb równowagi tzw. tryb responsywny, podczas którego nasze potrzeby są zaspokojone, odczuwamy m.in takie emocje jak spokój, zadowolenie, wdzięczność, życzliwość, współodczuwanie. Kiedy nasz organizm jest w strefie zielonej umiemy radzić sobie z wyzwaniami, gdyż nie są one stresorami dla nas.
Rezyliencja, jak rozwijać swoją odporność psychiczną – podsumowanie
Bardzo ważnym aspektem jest poruszenie kwestii zbudowania odporności psychicznej. Sposobami na budowanie w sobie wewnętrznej siły mogą być: wyrażanie własnych emocji, praktyka medytacji, stosowanie technik oddechowych, kontakt z naturą, bycie częściej offline, zdrowe odżywianie, prowadzenie dziennika wdzięczności.
W procesie wypracowywania odporności psychicznej, możemy również korzystać z autorskiej metody HEAL Ricka Hansona, polegającej na wychwytywaniu pozytywnych doświadczeń codziennych, np. spotkania z przyjacielem, skupieniu się na przeżywaniu danego doświadczenia w pełni przez kilka sekund, zauważeniu swojego pozytywnego stanu emocjonalnego i potraktowaniu go jako nasz naturalny stan. Rezyliencja nie jest związana stricte z zarządzaniem emocjami, emocje należy poczuć i zaakceptować.
Warto zainteresować się tematem rezyliencji oraz wspierania siebie, gdyż praca własna w tym obszarze sprawia, że jesteśmy mniej podatni na stres oraz choroby, jesteśmy bardziej uważni, efektywni, kreatywni, posiadamy umiejętność szybkiej regeneracji, umiemy zachować się asertywnie oraz wiemy jak o siebie zadbać w prawidłowy sposób.
Zachęcamy również do zajrzenia do innego artykułu na naszym blogu Jak rośliny mogą poprawić twoje codzienne życie?
Autor: Barbara Sękowska
Źródła:
Hanson R, Hanson F. Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia, GWP
Lisowska A. Szkolenie dla PFP. Rezyliencja, czyli jak budować swoją wewnętrzną siłę.