Kryzys psychiczny – objawy i przyczyny. Jak uzyskać pomoc?

Czym jest kryzys psychiczny?

Kryzys psychiczny może spotkać każdego z nas, bez względu na wiek czy płeć. Jest to szczególny stan emocjonalny, który charakteryzuje się utratą dotychczasowej równowagi psychicznej wskutek silnego stresu.

Epizod kryzysowy zazwyczaj trwa zwykle nie dłużej niż miesiąc, jednak może prowadzić do rozwoju zaburzeń psychicznych tj. depresja, czy zaburzenia lękowe. Z tego powodu, po rozpoznaniu kryzysu należy szybko zwrócić się po odpowiednią pomoc, która może uratować nasze, lub czyjeś życie.

Przyczyny kryzysu psychologicznego

Istnieje wiele powodów doświadczania kryzysu psychologicznego. W zależności od wieku, człowiek posiada różne sposoby radzenia sobie z problemami. Nasilenie lęku może być wywołane przez wiele czynników, dlatego niełatwo wymienić jedynie kilka z nich. Najczęstszymi przyczynami kryzysu według badań są:

• Nagłe zmiany – przeprowadzka, utrata pracy, rozwód,
• Poczucie utraty kontroli,
• Śmierć bliskiej osoby,
• Przewlekły stres,
• Traumatyczne przeżycia.

Najczęstsze objawy kryzysu

Brak wsparcia i odpowiedniej edukacji psychologicznej w ciężkich sytuacjach życiowych może prowadzić do kryzysu. Szansa na wyjście z kryzysu w pojedynkę jest niewielka, dlatego szczególnie ważne jest szybkie zauważanie objawów i zmian w swoim lub cudzym zachowaniu.

Wiele osób, które dotyka załamanie psychiczne, ukrywa swoje objawy przed innymi. Z tego powodu, powinniśmy zwracać szczególną uwagę na swoich bliskich i odpowiednio reagować po zauważeniu któregoś z tych objawów:

• Obniżony nastrój,
• Zaburzenia snu – bezsenność, chroniczne zmęczenie,
• Obniżony apetyt,
• Drażliwość, wybuchowość, płaczliwość,
• Odizolowanie się od innych osób,
• Problemy z nauką lub pogorszenie się wyników w pracy,
• Sięganie po używki – np. nadużywanie alkoholu,
• Zachowania autodestrukcyjne – samookaleczanie, myśli samobójcze.

Interwencja kryzysowa

Po rozpoznaniu kryzysu u siebie bądź u bliskiej osoby, szczególnie liczą się szybkie działania, czyli tzw. interwencja kryzysowa. W pierwszej kolejności należy udać się na wizytę do psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry. Psycholog i psychoterapeuta są w stanie przeprowadzić profesjonalny wywiad z pacjentem, odbyć z nim rozmowę i zaplanować kolejne działania. Psychoterapia jest udowodnionym elementem radzenia sobie z kryzysem i szansą na rozwój, dlatego warto o niej pomyśleć. Wizyta u psychiatry może być również skuteczną formą wsparcia. Lekarz może diagnozować zaburzenia oraz przepisywać leki (np. na depresję), które mogą ułatwić życie pacjenta i pozwolić mu na odzyskanie kontroli nad własnym życiem.

Osoby w kryzysie mogą skierować się także do placówek, fundacji, czy telefonów pomocowych, które oferują bezpłatną pomoc psychologiczną. Takie miejsca można znaleźć na stronie projektu: Życie warte jest rozmowy.

Równie istotnym aspektem poradzenia sobie z kryzysem jest uzyskanie wsparcia od bliskich osób. Podczas kryzysu, warto prosić o pomoc i otworzyć się na rozmowę z innymi, np. z rodziną czy przyjaciółmi. Wsparcie bliskich jest istotne – może wpływać na szybszy powrót do równowagi psychicznej oraz prowadzi do poczucia przynależności.

Telefony pomocowe

Rozmowa z profesjonalistą może być pierwszym krokiem w rozwiązywaniu problemów. Warto zaufać drugiej osobie i nie bać się profesjonalnej pomocy. Należy pamiętać, że rozmówcy po drugiej stronie zostali odpowiednio wyszkoleni i są w stanie dostarczyć stosownej pomocy i strategii działania.

112 – Numer alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia

116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży

800 70 2222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym

12 421 92 82 – Całodobowy numer interwencyjny

Podsumowanie

Nierozwiązany kryzys emocjonalny może nasilać długotrwały stres oraz zaburzać dotychczasowe funkcjonowanie. Istotnym jest aby jak najszybciej rozpoznać niepokojące objawy i przyczyny kryzysu.

Naturalną reakcją na kryzys jest izolacja i bezradność. Należy jednak pamiętać, że z każdej sytuacji można znaleźć wyjście i odzyskać wewnętrzną siłę. Nie bójmy się prosić o pomoc – jest to istotny etap w przywróceniu równowagi emocjonalnej.

Autorka: Paulina Rzeszutek

Bibliografia:

https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/pierwsze-objawy-kryzysu-psychicznego

https://mlodeglowy.pl/kompendium/jestem-nauczycielem/kryzys-psychiczny/

https://www.gov.pl/web/kppsp-limanowa/telefon-zaufania-dla-dzieci-i-mlodziezy

https://oik.krakow.pl/dyzury-telefoniczne/pomoc-osobom-bedacym-w-kryzysie